Instalacja urządzeń węzła cieplnego: tryb postępowania
Tryb postępowania w przypadku nowych urządzeń
- Zgłoszenie urządzenia w formie pisemnego wniosku skierowanego do właściwego terenowo oddziału UDT. Załącznik do wniosku stanowią dwa komplety dokumentacji dla każdego ze zgłaszanych urządzeń podlegających dozorowi technicznemu, wchodzących w skład instalacji.
- Rozpatrzenie wniosku i przystąpienie do badań odbiorczych.
- Wystawienie przez inspektora UDT protokołu z badania oraz wydanie decyzji zezwalającej na eksploatację dla każdego urządzenia po pozytywnym wyniku badania.
- Przesłanie drogą pocztową księgi rewizyjnej dla każdego urządzenia oraz wystawienie rachunku.
Tryb postępowania w przypadku zmiany eksploatującego urządzenie techniczne
W przypadku zmiany eksploatującego urządzenie techniczne, nowy eksploatujący wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki poprzedniego eksploatującego wynikające z decyzji, o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o dozorze technicznym, pod warunkiem że:
- od dnia przeprowadzenia ostatniego badania urządzenia technicznego nie wprowadzono zmian dotyczących jego eksploatacji, które są określone w rozporządzeniu MRiT z dn. 17 grudnia 2021 r. (Dz.U. z 2022 r., poz. 68);
- nowy eksploatujący złoży oświadczenie o spełnianiu warunku, o którym mowa w pkt 1, i poinformuje organ właściwej jednostki dozoru technicznego o zmianie eksploatującego urządzenie techniczne – oświadczenie o zmianie eksploatującego.
Tryb postępowania w przypadku urządzeń ponownie rejestrowanych
- ponowna rejestracja urządzenia eksploatowanego w Polsce
- zgłoszenie urządzenia w formie pisemnego wniosku skierowanego do oddziału UDT wraz z księgą rewizji urządzenia i wymaganą dokumentacją;
- uzgodnienie ze zgłaszającym czasu, miejsca i zakresu badań doraźnych eksploatacyjnych po zweryfikowaniu dokumentacji a w przypadkach złożonych wymagane jest przeprowadzenie badania kwalifikacyjnego, w oparciu o które ustalany jest dalszy sposób postępowania w odniesieniu do wymagań w zakresie dokumentacji technicznej i wymaganych badań;
- wystawienie przez inspektora UDT protokołu z badania/ badań oraz wydanie decyzji zezwalającej na eksploatację w przypadku pozytywnego wyniku ostatecznego badania;
- przesłanie drogą pocztową książki rewizji oraz wystawienie rachunku.
- urządzenie eksploatowane poza granicami Polski, sprowadzone do Polski – tryb postępowania jak dla urządzeń rejestrowanych po raz pierwszy (nowych).
Instalacja urządzeń węzła cieplnego: formy i terminy badań
Urządzenie | Forma dozoru | Terminy badań rewizji zewnętrznej | Terminy badań rewizji wewnętrznej | Terminy badań próby ciśnieniowej |
---|---|---|---|---|
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, dla których PD x V ≤ 300 barów x litr, lub PD ≤ 0,7 bara | uproszczony | - | - | - |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Zbiorniki wypełnione całkowicie wodą 100°C < TD ≤ 110°C | pełny | 2 lata | - | - |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Zbiorniki wypełnione całkowicie wodą TD ≤ 100°C i pojemność V ≤ 1000 litrów albo TD ≤ 40°C | uproszczony | - | - | - |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Zbiorniki wypełnione całkowicie wodą 40°C < TD ≤ 100°C i pojemność V>1000 litrów | pełny | 4 lata | - | - |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Wymienniki ciepła płytowe o temperaturze nośnika ciepła TD ≤ 110°C | uproszczony | - | - | - |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Wymienniki ciepła płytowe o temperaturze nośnika ciepła TD > 110°C | pełny | 3 lata | - | - |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Naczynia wzbiorcze przeponowe o PD < 8 barów i V < 1000 litrów | pełny | 4 lata | - | - |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Naczynia wzbiorcze przeponowe pozostałe | pełny | 2 lata | - | - |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Naczynia wzbiorcze bezprzeponowe o temperaturze wody TD ≤ 110°C | pełny | 2 lata | 6 lat | - |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Naczynia wzbiorcze bezprzeponowe pozostałe | pełny | 1 rok | 4 lata | 8 lat |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Filtroodmulniki sieciowe o TD > 110°C | pełny | 2 lata | 10 lat | - |
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 barów x litr i PD > 0,7 bara. Odgazowywacze, zbiorniki wody zasilającej | pełny | 2 lata | 10 lat | - |
Jeżeli urządzenie techniczne jest objęte formą dozoru technicznego pełnego potrzebujesz decyzji zezwalającej na eksploatację.
W toku eksploatacji urządzeń technicznych objętych dozorem technicznym pełnym organ właściwej jednostki dozoru technicznego:
- przeprowadza badania urządzenia w warunkach gotowości do pracy – badanie odbiorcze;
- wykonuje okresowe i doraźne badania techniczne
- sprawdza zaświadczenia kwalifikacyjne osób obsługujących urządzenia techniczne.
Decyzji zezwalającej na eksploatację nie wydaje się w przypadku urządzeń technicznych objętych uproszczoną formą dozoru.
Instalacja urządzeń węzła cieplnego: podległość dozorowi technicznemu
Zbiornik ciśnieniowy należy zgłosić do Biura lub Oddziału UDT w celu uzyskania decyzji zezwalającej na eksploatację
jeżeli V x P > 300 bar x dm3
gdzie:
V – pojemność w dm3 (litrach)
P – nadciśnienie w barach - jest to nadciśnienie określone przez producenta zbiornika lub nadciśnienie nastawy zaworu bezpieczeństwa
oraz nadciśnienie > 0,5 bara
Przeznaczenie zbiornika ciśnieniowego: do magazynowania cieczy lub gazów albo prowadzenia w nim procesów technologicznych
UWAGA! Dozorowi technicznemu nie podlegają:
- grzejniki i nagrzewnice powietrza
- zbiorniki w instalacjach ziębniczych o iloczynie nadciśnienia i pojemności ≤ 300 bar x dm3
- zbiorniki w instalacjach chłodniczych z rur o średnicy DN≤ 25 z kolektorami i rozdzielaczami o pojemności każdego z nich ≤ 100 dm3 i przekroju ≤ 2 dm3
- zbiorniki stanowiące obudowę urządzeń elektrycznych, przewodów energetycznych i telekomunikacyjnych
Instalacja urządzeń węzła cieplnego: podstawa prawna
Ustawa z dnia 21.12.2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122 poz. 1321) z późniejszymi zmianami.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz.U. z 2012 r. poz. 1468).
Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 17 grudnia 2021 roku w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego dla niektórych urządzeń ciśnieniowych podlegających dozorowi technicznemu (Dz.U. z 2022r., poz. 68).
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 listopada 2010 r. w sprawie wysokości opłat za czynności jednostek dozoru technicznego (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 696).
Zbiornik ciśnieniowy: przygotowanie do badań
Eksploatujący przygotowuje urządzenie ciśnieniowe do badań w zakresie niezbędnym do ich przeprowadzenia, w sposób zapewniający bezpieczeństwo osób wykonujących badania. Eksploatujący zapewnia obsługę techniczną wykonywanych badań.
Przygotowując urządzenie ciśnieniowe do badań należy uwzględniać wymagania zawarte w instrukcji eksploatacji urządzenia oraz dodatkowe wymagania, uwzględniające indywidualne cechy danej konstrukcji. W szczególnych przypadkach należy wymagania w tym zakresie ustalić z organem właściwej jednostki dozoru technicznego.
Podczas przygotowania stanowiska pracy i urządzeń ciśnieniowych oraz ich osprzętu do badań należy przestrzegać zasad dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
Bezpośrednio przed przystąpieniem do badania wewnątrz urządzenia ciśnieniowego inspektor powinien zostać poinformowany przez przedstawiciela firmy odpowiedzialnego za kontakt z oddziałem UDT o:
- rodzaju zagrożeń, jakie mogą wystąpić;
- zastosowanych środkach ochrony zbiorowej i indywidualnej oraz o sposobie ich stosowania;
- sposobie sygnalizacji między osobami pracującymi wewnątrz urządzenia, a osobami asekurującymi ich na zewnątrz urządzenia;
- postępowaniu w razie wystąpienia zagrożenia.
Ponadto przedstawiciel firmy odpowiedzialny za kontakt z oddziałem UDT powinien zapewnić inspektora, iż urządzenie zostało odpowiednio przygotowane do badania (zezwolenie w formie pisemnej na wejście do urządzenia).
Podczas przygotowania stanowiska pracy i urządzeń ciśnieniowych oraz ich osprzętu do badań powinno się przestrzegać zasad dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wymagań określonych w instrukcji eksploatacji.
Przed wejściem do urządzenia inspektor ma prawo zażądać przedłożenia protokołu z pomiarów zawartości składników atmosfery we wnętrzu urządzenia. Pomiar powinien być wykonany i potwierdzony przez kompetentne służby bezpośrednio przed wejściem do urządzenia.
Czynności wykonywane w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego, określonych w przepisach szczegółowych (branżowych, resortowych, zarządzeniach wewnątrzzakładowych, itp.), przy których wymagane jest tymi przepisami pisemne polecenie wykonania pracy, powinny być dokonywane przy współudziale upoważnionego pracownika zakładu, na terenie którego czynności te są wykonywane.
Podjęcie i prowadzenie pracy w zamkniętych przestrzeniach, do których wejście odbywa się przez włazy lub otwory, lub jest w inny sposób utrudnione, powinno w uzasadnionych przypadkach nastąpić na podstawie pisemnego dopuszczenia do wejścia wydanego w trybie ustalonym przez przedsiębiorcę / użytkownika urządzenia technicznego. Osoba wydająca takie polecenie powinna sprawdzić, czy przygotowania organizacyjne i techniczne zapewniają bezpieczeństwo pracownikom podczas wykonywania pracy oraz zapewnić stały nadzór i możliwość udzielenia im natychmiastowej pomocy w razie nagłej potrzeby lub wypadku.
Eksploatujący urządzenie techniczne jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić organ właściwej jednostki dozoru technicznego o każdym niebezpiecznym uszkodzeniu lub nieszczęśliwym wypadku związanym z jego eksploatacją.
Ogólne informacje dotyczące przygotowania urządzenia do badań
- wykonanie rewizji wewnętrznej
- urządzenie należy opróżnić z czynnika zachowując wszelkie środki bezpieczeństwa, obserwując wskazania manometru oraz warunki panujące wewnątrz;
- należy otworzyć wszelkie dostępne do oględzin otwory rewizyjne (np. włazy, wyczystki, króćce, wzierniki);
- urządzenie należy oczyścić przez przemycie, przedmuchanie parą lub gazem obojętnym oraz przedmuchanie powietrzem do stopnia umożliwiającego oględziny powierzchni ścianek wewnętrznych;
- na czas trwania prac należy wyłączyć z ruchu wszelkie urządzenia, które mogą stanowić zagrożenie dla wykonujących badania (w tym środki zasilania);
- należy zapewnić bezpieczne oświetlenie urządzenia
- w czasie wykonywania badania należy przestrzegać wszelkich zasad BHP, w tym m.in. zapewnić niezbędne środki ochrony zbiorowej, indywidualnej i ppoż.
- wykonanie rewizji zewnętrznej
- urządzenie należy przedstawić do badania w sposób umożliwiający oględziny ścianek zewnętrznych oraz oględziny i w miarę możliwości sprawdzenie działania osprzętu zabezpieczającego i ciśnieniowego;
- należy umożliwić dostęp do urządzeń zasilających;
- w trakcie badania należy liczyć się z możliwością wystąpienia zakłóceń w pracy urządzeń współpracujących ze zbiornikiem (np. w trakcie sprawdzania działania zaworu bezpieczeństwa);
- w czasie wykonywania badania należy przestrzegać wszelkich zasad BHP, w tym m.in. zapewnić niezbędne środki ochrony zbiorowej, indywidualnej i ppoż.
- wykonanie próby ciśnieniowej
- próbę ciśnieniową urządzenia wykonuje się jako hydrauliczną. W technicznie uzasadnionych przypadkach próbę hydrauliczną można zastąpić inną próbą lub badaniem innego rodzaju;
- wartość ciśnienia próbnego przyjmuje się zgodnie z dokumentacją techniczną urządzenia;
- temperatura płynu próbnego zazwyczaj nie powinna być niższa niż 100C i wyższa niż 500C;
- należy liczyć się z koniecznością całkowitego odcięcia urządzenia od instalacji poprzez np. zaślepienie króćców, skuteczne zamknięcie zaworów odcinających, stosowanie obejść;
- próbę przeprowadza się w warunkach umożliwiających oględziny ścianek, złączy spawanych i połączeń rozłącznych;
- próba może być wykonywana bez zdejmowania izolacji zewnętrznej;
- w czasie wykonywania badania należy przestrzegać wszelkich zasad BHP, w tym m.in. zapewnić niezbędne środki ochrony zbiorowej, indywidualnej i ppoż.