Urządzenie przedstawione do badań powinno być całkowicie zmontowane, sprawne technicznie i przygotowane do eksploatacji, zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu i instrukcji eksploatacji.
Eksploatujący jest zobowiązany do zapewnienia bezpiecznych warunków wykonania badań, przygotowania miejsca badania i niezbędnych przyrządów oraz obciążeń.
Inspektor ma prawo odmówić wykonania czynności dozoru technicznego w przypadku wystąpienia niewłaściwych warunków do ich przeprowadzenia, a w szczególności:
- niedostatecznego stanu przygotowania urządzenia technicznego do badania,
- niewłaściwego oświetlenia lub występowania oparów utrudniających widoczność,
- przekroczenia dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy lub dopuszczalnej granicy niskich i wysokich temperatur.
Badania urządzenia przeprowadzane u eksploatującego są wykonywane w obecności: eksploatującego lub jego upoważnionego przedstawiciela oraz konserwatora. Konserwator powinien legitymować się odpowiednimi zaświadczeniami kwalifikacyjnymi uprawniającymi do konserwacji danego urządzenia.
W trakcie eksploatacji urządzenia techniczne podlegają następującym badaniom:
(szczegółowy opis każdego rodzaju badań poniżej)
- badania okresowe – dla urządzeń objętych formą dozoru pełnego, w terminach określonych dla danego rodzaju urządzenia;
- doraźne eksploatacyjne – wykonuje się w terminach wynikających z bieżących potrzeb;
- doraźne powypadkowe lub poawaryjne – przeprowadza się w przypadku wystąpienia niebezpiecznego uszkodzenia urządzenia lub nieszczęśliwego wypadku związanego z jego eksploatacją, prowadzone są w celu ustalenia przyczyn zdarzenia, sformułowania wniosków dotyczących działań zapobiegawczych oraz ich wdrożenia.
BADANIA OKRESOWE
Badanie okresowe – wykonywane w toku eksploatacji, dla urządzeń objętych dozorem pełnym, w terminach określonych dla danego rodzaju urządzenia.
Badanie okresowe ma na celu stwierdzenie, czy:
1) zrealizowano zalecenia zamieszczone w protokole z poprzedniego badania UTB;
2) nie powstały uszkodzenia lub zmiany stanu UTB mające wpływ na bezpieczeństwo jego eksploatacji;
3) UTB jest wyposażone w niezbędne urządzenia zabezpieczające i urządzenia ochronne, które pracują prawidłowo;
4) umieszczone na UTB napisy ostrzegawcze, informacje i instrukcje są czytelne;
5) UTB wymaga przeprowadzenia naprawy;
6) zostały przeprowadzone pomiary, o których mowa w § 6 ust. 1.
Podczas badania okresowego organ właściwej jednostki dozoru technicznego sprawdza:
a) księgi rewizyjnej i dziennika konserwacji UTB,
b) protokołów pomiarów, o których mowa w § 4 ust. 3 pkt 4,
c) zaświadczeń kwalifikacyjnych konserwującego lub obsługującego UTB, jeżeli uczestniczą w badaniu;.
Zakres badania okresowego urządzenia powinien obejmować:
- oględziny UTB w miejscach dostępnych;
- przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montażowej z obciążeniem wystarczającym do stwierdzenia, że sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy, urządzenia zabezpieczające i urządzenia ochronne działają prawidłowo.
BADANIA EKSPLOATACYJNE
Badanie doraźne eksploatacyjne – zakres i sposób przygotowania urządzenia ustala organ właściwej jednostki dozoru technicznego, w zależności od okoliczności uzasadniających ich przeprowadzenie, tj:
- wykonanie modernizacji lub naprawy;
- wymiany elementu.
Celem badania doraźnego eksploatacyjnego jest:
- potwierdzenie, że dokonana naprawa, modernizacja, demontaż i ponowny montaż na nowym miejscu pracy lub wymiana elementu, nie mają wpływu na bezpieczną eksploatację urządzenia.
Badanie doraźne eksploatacyjne przeprowadza się na pisemny wniosek eksploatującego w następujących przypadkach:
- po wymianie cięgien nośnych,
- po wymianie urządzeń chwytających,
- po wymianie zespołu napędowego lub elementów zespołu napędowego działającego na zasadzie sprzężenia ciernego,
- po wymianie urządzeń zabezpieczających, w szczególności ogranicznika prędkości, urządzeń chwytnych, ogranicznika obciążenia lub systemu ryglowania drzwi przystankowych,
- po naprawie konstrukcji nośnej urządzenia lub jej elementów,
- po modernizacji uzgodnionej z organem właściwej jednostki dozoru technicznego,
Zakres badania doraźnego eksploatacyjnego urządzenia obejmuje co najmniej:
1) sprawdzenie księgi rewizyjnej UTB i dziennika konserwacji,
2) sprawdzenie protokołów pomiarów, o których mowa w § 4 ust. 3 pkt 4,
3) sprawdzenie zaświadczeń kwalifikacyjnych konserwującego lub obsługującego UTB, jeżeli uczestniczą w badaniu,
4) sprawdzenie dokumentacji uzupełniającej, o której mowa w § 4 ust. 3,
5) sprawdzenie prawidłowości zainstalowania i przeznaczenia UTB, zgodnie z instrukcją eksploatacji UTB,
6) przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montażowej, z obciążeniem wystarczającym do stwierdzenia, że sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy i urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo- o ile nie uzgodniono z organem właściwej jednostki dozoru technicznego innego zakresu badania.
BADANIA POWYPADKOWE LUB POAWARYJNE
1. Badania doraźne powypadkowe i doraźne poawaryjne przeprowadza się w celu określenia stanu technicznego UTB oraz przyczyn nieszczęśliwego wypadku lub niebezpiecznego uszkodzenia.
2. Badanie, o którym mowa w ust. 1, organ właściwej jednostki dozoru technicznego przeprowadza po otrzymaniu zawiadomienia lub informacji dotyczących niebezpiecznego uszkodzenia lub nieszczęśliwego wypadku związanych z eksploatacją UTB.
3. W przypadku badania, o którym mowa w ust. 1, zakres badania oraz niezbędną dokumentację ustala organ właściwej jednostki dozoru technicznego.
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. 2018 poz. 2176).
