Certyfikacja instalatorów w zakresie OZE
Certyfikat wydawany przez Urząd Dozoru Technicznego potwierdza posiadanie kwalifikacji do instalowania następujących rodzajów instalacji odnawialnego źródła energii:
- kotłów i pieców na biomasę
- systemów fotowoltaicznych
- słonecznych systemów grzewczych
- pomp ciepła
- płytkich systemów geotermalnych.
Certyfikat wydaje się na 5 lat. Ważność certyfikatu będzie można przedłużyć na okres kolejnych 5 lat, po spełnieniu określonych wymagań.
Aby uzyskać certyfikat instalatora odnawialnych źródeł energii, instalator musi spełnić szereg wymagań. Wymagania te rozdzielono na dwie grupy:
I. instalatorów, którzy ukończyli szkolenie w akredytowanym ośrodku szkoleniowym i zdali egzamin,
II. instalatorów posiadających wykształcenie zawodowe w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej lub wykształcenie wyższe na kierunku związanym z kształceniem w określonym zakresie.
Aby uzyskać certyfikat, instalatorzy zaliczający się do grupy I muszą spełnić warunki wynikające z zapisów ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Zgodnie z art. 136 ust. 3 ustawy „Certyfikat może być wydany instalatorowi, który:
1. posiada:
- pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych,
- dokument potwierdzający kwalifikacje związane z instalowaniem urządzeń lub instalacji sanitarnych, energetycznych, grzewczych, chłodniczych lub elektrycznych lub
- udokumentowane trzyletnie doświadczenie zawodowe w zakresie instalowania lub modernizacji urządzeń i instalacji sanitarnych, energetycznych, grzewczych, chłodniczych lub elektrycznych, lub
- świadectwo ukończenia co najmniej dwusemestralnych studiów podyplomowych lub równorzędnych, których program dotyczył zagadnień zawartych w zakresie programowym szkoleń określonym w odpowiednich przepisach wykonawczych, lub
- zaświadczenie o ukończeniu szkolenia u producenta danego rodzaju instalacji odnawialnego źródła energii, które w części teoretycznej i praktycznej zawierało zagadnienia w zakresie projektowania, instalowania, konserwacji, modernizacji i utrzymania w należytym stanie technicznym instalacji odnawialnego źródła energii;
2. nie był skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne przeciwko wiarygodności dokumentów i obrotowi gospodarczemu;
3. ukończył szkolenie podstawowe dla osób ubiegających się o wydanie certyfikatu instalatora OZE poświadczone zaświadczeniem i przeprowadzone przez akredytowanego organizatora szkoleń w zakresie dotyczącym instalowania danego rodzaju odnawialnego źródła energii;
4. złożył z wynikiem pozytywnym egzamin przeprowadzony przez komisję egzaminacyjną powołaną przez Prezesa UDT, odpowiednio dla danego rodzaju odnawialnego źródła energii, nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia ukończenia szkolenia podstawowego.
Instalatorzy zaliczający się do grupy II mogą uzyskać certyfikat bez odbycia szkolenia i bez przystępowania do egzaminu, po spełnieniu warunków podanych w art. 136 ust. 4 ustawy, tzn. muszą posiadać:
- dyplom zawodowy albo dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe, w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej lub
- dyplom ukończenia studiów na kierunku związanym z kształceniem w zakresie instalacji odnawialnego źródła energii albo urządzeń i instalacji sanitarnych, energetycznych, elektroenergetycznych, grzewczych, chłodniczych, cieplnych i klimatyzacyjnych lub elektrycznych
- pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzystać z pełni praw publicznych, oraz nie być skazanym prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne przeciwko wiarygodności dokumentów i obrotowi gospodarczemu.
Uwaga!
Jeżeli od dnia otrzymania dyplomów minęło więcej niż 5 lat, instalator powinien ukończyć szkolenie przypominające w jednym z akredytowanych przez UDT ośrodków szkoleniowych, w terminie 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku o wydanie certyfikatu. Rejestr akredytowanych organizatorów szkoleń wraz z danymi teleadresowymi znajduje się TUTAJ.
Wniosek o wydanie certyfikatu należy złożyć w wybranym oddziale terenowym UDT. Wypełniony wniosek można wysłać drogą w pełni elektroniczną, korzystając z portalu e-UDT, pocztą tradycyjną, drogą elektroniczną przez ePUAP (opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym albo profilem zaufanym ePUAP) lub złożyć osobiście. Lista oddziałów UDT wraz z danymi teleadresowymi znajduje się w zakładce Kontakt - Oddziały i biura UDT (dane pojawią się pod formularzem kontaktowym, po wybraniu lokalizacji).
Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:
- Kopie dokumentów potwierdzających spełnienie wymagań, o których mowa powyżej. Szczegóły dotyczące poświadczania kopii za zgodność z oryginałem opisane są w kolejnych zakładkach.
- Oświadczenie o wyrażeniu zgody albo odmowie ujawnienia w rejestrze certyfikowanych instalatorów informacji dotyczących miejsca pracy albo wykonywania działalności gospodarczej przez instalatora.
- Oświadczenie o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań następującej treści: „Świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia wynikającej z art. 233 § 6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny oświadczam, że posiadam pełną zdolność do czynności prawnych, korzystam z pełni praw publicznych i nie byłem skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów i obrotowi gospodarczemu.”
- Potwierdzenie wniesienia na rachunek bankowy opłaty za wydanie certyfikatu. Opłata za wydanie certyfikatu w zakresie jednego rodzaju odnawialnego źródła energii wynosi 357,77 PLN. Kwotę tę należy przelać na konto wybranego oddziału UDT. Numery kont podane są w zakładce Kontakt - Oddziały i biura UDT (dane pojawią się pod formularzem kontaktowym, po wybraniu lokalizacji).
W tytule przelewu należy wpisać: „Przedpłata za wydanie certyfikatu instalatora OZE” oraz imię i nazwisko. Zgodnie z art. 157 ust. 3 ustawy o odnawialnych źródłach energii opłata nie podlega zwrotowi w razie odmowy przez Prezesa UDT wydania certyfikatu.
Terminy i miejsca przeprowadzenia egzaminów będą ogłaszane w BIP UDT co najmniej dwa razy do roku dla każdego rodzaju odnawialnego źródła energii, nie później niż na 30 dni przed dniem egzaminu. Po ukazaniu się ogłoszenia będą przyjmowane zgłoszenia na egzamin. Zgłoszenie na egzamin można przysyłać na załączonym formularzu: zgłoszenie udziału w egzaminie, do oddziału UDT, na terenie którego będzie przeprowadzany egzamin. Do zgłoszenia należy dołączyć dowód wniesienia opłaty za przeprowadzenie egzaminu oraz zaświadczenie potwierdzające ukończenie szkolenia przeprowadzonego przez akredytowanego organizatora szkoleń, w zakresie danego rodzaju odnawialnego źródła energii.
Zakres wiedzy teoretycznej i praktycznej sprawdzanej podczas egzaminu pokrywa się z zakresem programowym szkoleń, opisanym w przepisach wykonawczych. Odnośnik do niego, zatytułowany "Zakresy programowe szkoleń” znajduje się poniżej w sekcji "DOKUMENTY".
Po wydaniu certyfikatu dane instalatora zostaną umieszczone w Rejestrze certyfikowanych instalatorów oraz wydanych certyfikatów i ich wtórników.
DOKUMENTY:
- Zakresy programowe szkoleń
- Zgłoszenie udziału w egzaminie
- Wzór oświadczenia o niekaralności
- Wzór oświadczenia o odmowie ujawnienia w rejestrze miejsca pracy lub prowadzenia działalności
WNIOSKI:
O OZE
W Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych przewidziano system certyfikacji instalatorów OZE, a także akredytacji ośrodków prowadzących szkolenia instalatorów. Wymagania dyrektywy wdrożono do prawa polskiego ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii z późn. zmianami.
Zgodnie z tą ustawą Urząd Dozoru Technicznego zajmuje się akredytowaniem organizatorów szkoleń i certyfikacją instalatorów:
- mikroinstalacji,
- małych instalacji, których łączna moc zainstalowana elektryczna jest mniejsza niż 500 kW, albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 900 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest mniejsza niż 500 kW,
- instalacji odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej nie większej niż 600 kW
dla następujących rodzajów odnawialnych źródeł energii:
- kotłów i pieców na biomasę,
- systemów fotowoltaicznych,
- słonecznych systemów grzewczych,
- pomp ciepła,
- płytkich systemów geotermalnych.
W ustawie o odnawialnych źródłach energii definicje mikroinstalacji i małej instalacji oznaczają:
- Mikroinstalacja – instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW.
- Mała instalacja – instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i nie większej niż 1 MW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i mniejszej niż 3 MW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i nie większa niż 1 MW.
Szczegółowe uregulowania prawne w zakresie certyfikacji instalatorów i akredytacji organizatorów szkoleń zawarte są w odpowiednich aktach wykonawczych do ww. ustawy
Akredytacja organizatorów szkoleń w zakresie OZE
Urząd Dozoru Technicznego, zgodnie z art. 146 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, prowadzi akredytację organizatorów szkoleń, w zakresie dotyczącym instalowania danego rodzaju odnawialnego źródła energii, czyli:
- kotłów i pieców na biomasę,
- systemów fotowoltaicznych,
- słonecznych systemów grzewczych,
- pomp ciepła,
- płytkich systemów geotermalnych.
Osoba ubiegająca się o wydanie certyfikatu instalatora OZE w drodze przystąpienia do egzaminu w UDT musi ukończyć szkolenie podstawowe przeprowadzone przez organizatora akredytowanego w UDT.
Zgodnie z art. 146 ustawy o odnawialnych źródłach energii akredytowanym organizatorem szkolenia podstawowego lub przypominającego może być podmiot, który:
1. posiada system zarządzania szkoleniami;
2. posiada warunki lokalowe i wyposażenie gwarantujące prawidłowe przeprowadzenie szkoleń;
3. dysponuje kadrą posiadającą kwalifikacje niezbędne do przeprowadzenia szkolenia;
4. uzyskał akredytację Prezesa UDT w zakresie szkolenia odpowiedniego dla danego rodzaju odnawialnego źródła energii.
System zarządzania szkoleniami powinien zawierać:
1. wskazanie osoby odpowiedzialnej za zarządzanie organizacją szkoleń;
2. procedurę dokumentowania i weryfikacji kompetencji osób prowadzących szkolenia oraz zapewnienia aktualizacji ich wiedzy;
3. procedurę rejestrowania uczestników szkoleń oraz dokumentowania przebiegu szkoleń wraz z oceną ich efektywności;
4. procedurę nadzoru nad:
- aktualizacją i dokonywaniem zmian w programach szkoleń i materiałach szkoleniowych,
- stanem urządzeń technicznych, w tym wyposażeniem laboratoryjnym lub innymi urządzeniami do zajęć praktycznych;
- wysokości opłat za szkolenia oraz trybie ich wnoszenia,
- miejscu oraz czasie szkolenia,
- zakresie programowym szkolenia, w tym przepisach prawnych, normach, specyfikacjach technicznych i innych pomocach niezbędnych do realizacji programu szkolenia,
- wyposażeniu dostarczanym przez organizatora, w tym środkach ochrony indywidualnej, oraz wymaganiach bezpieczeństwa i higieny pracy związanych z miejscami szkolenia.
Dodatkowe informacje odnośnie wymagań w stosunku do organizatorów szkoleń zawarte są w odpowiednich aktach wykonawczych do ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.
Wniosek o udzielenie akredytacji należy złożyć w wybranym oddziale terenowym UDT. Wypełniony wniosek można wysłać pocztą, drogą elektroniczną przez ePUAP (opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym albo profilem zaufanym ePUAP) lub złożyć osobiście. Istnieje także możliwość złożenia wniosku drogą w pełni elektroniczną, korzystając z portalu e-UDT. Lista oddziałów UDT wraz z danymi teleadresowymi znajduje się w zakładce Kontakt - Oddziały i biura UDT (dane pojawią się pod formularzem kontaktowym, po wybraniu lokalizacji). Wzór dokumentu do pobrania znajduje się poniżej w sekcji "WNIOSKI". Do wniosku należy dołączyć dokumenty wymienione w wykazie w pkt. 5 oraz potwierdzenie dokonania opłaty za udzielenie akredytacji.
Opłata za udzielenie akredytacji organizatorowi szkoleń w zakresie jednego rodzaju odnawialnego źródła energii wynosi 10 733,22 PLN. Kwotę opłaty należy przelać na konto wybranego oddziału UDT. Numery kont podane są w zakładce Kontakt - Oddziały i biura UDT (dane pojawią się pod formularzem kontaktowym, po wybraniu lokalizacji). W tytule przelewu należy wpisać: „Przedpłata za akredytację ośrodka OZE” oraz podać nazwę firmy.
Zgodnie z art. 157 ust. 3 ustawy o odnawialnych źródłach energii opłata nie podlega zwrotowi w razie odmowy przez Prezesa UDT udzielenia akredytacji.
Akredytacja jest ważna przez 5 lat od dnia udzielenia i podlega okresowej weryfikacji, nie rzadziej niż raz w czasie ważności udzielonej akredytacji.
Zgodnie z art. 158 ustawy o odnawialnych źródłach energii, po udzieleniu akredytacji dane organizatora szkoleń zostają umieszczone w Rejestrze akredytowanych organizatorów szkoleń, który jest publikowany na stronie internetowej Urzędu Dozoru Technicznego
DOKUMENTY:
WNIOSKI:
Akredytacja i certyfikacja w zakresie OZE
W Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych przewidziano system certyfikacji instalatorów OZE, a także akredytacji ośrodków prowadzących szkolenia instalatorów. Implementacja postanowień dyrektywy 2009/28/WE do prawa polskiego nastąpiła w drodze nowelizacji ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2012 r. poz. 1059 - j.t.). Zgodnie z tą ustawą Urząd Dozoru Technicznego zajmuje się akredytowaniem organizatorów szkoleń i certyfikacją instalatorów mikro- i małych instalacji następujących rodzajów odnawialnych źródeł energii:
- kotłów i pieców na biomasę,
- systemów fotowoltaicznych,
- słonecznych systemów grzewczych,
- pomp ciepła,
- płytkich systemów geotermalnych.
W ustawie Prawo energetyczne podano następujące definicje mikroinstalacji i małej instalacji:
Mikroinstalacja - odnawialne źródło energii, o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 40 kW, przyłączone do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV lub o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej nie większej niż 120 kW.
Mała instalacja - odnawialne źródło energii, o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 40 kW i nie większej niż 200 kW, przyłączone do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV lub o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej większej niż 120 kW i nie większej niż 600 kW.
Szczegółowe uregulowania prawne w zakresie certyfikacji instalatorów i akredytacji organizatorów szkoleń zawarte są w następujących rozporządzeniach, wydanych na podstawie art. 20v w/w ustawy:
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 marca 2014 r. w sprawie warunków i trybu wydawania certyfikatów oraz akredytowania organizatorów szkoleń w zakresie odnawialnych źródeł energii (Dz.U. z 2014 r. poz 505).
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 marca 2014 r. w sprawie wysokości opłat za przeprowadzenie egzaminu, wydanie i przedłużenie ważności certyfikatu oraz udzielanie akredytacji w zakresie odnawialnych źródeł energii (dz.U. z 2014 r. poz 425).